نظریه تعمیم متعلقات زکات در فقه امامیه و جایگاه آن در منابع مالی حکومت اسلامی
thesis
- مدرسه عالی شهید مطهری
- author زهرا تابش
- adviser سید محمد موسوی بجنوردی مرتضی چیت سازیان
- publication year 1389
abstract
پژوهشگر در این تحقیق کوشیده است با بررسی و تبیین مفهوم زکات، تعریف درست ودقیقی از آن ارائه نماید. سپس با تبیین مبانی نظریه انحصار زکاه در موارد نه گانه و ضمن نقد آن، مبانی و ادلّه نظریه تعمیم را به استناد کتاب، سنت و عقل ارائه نماید. وی در حل تعارض بین روایات متعارض نقل شده، از میان راه حل های چهارگانه حل تعارض (شامل حمل بر استحباب نمودن اخبار عدم انحصار، تقیّه، حکومتی بودن تعیین متعلّقات زکات و مصداقی بودن موارد نام برده شده) عدم حصر موارد نام برده شده و مصداقی بودن آن ها را پذیرفته و با بکارگیری منطق جمع عرفی، راه حل تعمیم متعلّقات زکات را به عنوان حکم اولی نتیجه گیری کرده ولی نظریه تعمیم را براساس حکم ثانوی و حکم حکومتی نیز توجیه پذیر دانسته است. پژوهشگر با توجه به جنبه اجتماعی و اقتصادی زکات، علاوه بر بعد فردی و عبادی آن، جایگاه آن را در میان منابع مالی حکومت اسلامی مورد مداقّه قرار داده است. در این راستا مصارف زکات را منصوص به موارد مصرّحه در آیات و روایات دانسته و فرضیه تعمیم مصارف را فاقد پشتوانه لازم اجتهادی تلقی نموده است. در این پژوهش سایر منابع مالی حکومت اسلامی، از قبیل خمس، انفال، فیء و جزیه نیز از نظر مفهوم و گستره شمول آن مورد بررسی قرار گرفته و با زکات مقایسه شده به طوری که حیطه هریک به روشنی شناسایی گردد. با توجه به شباهت های قابل توجه زکات و مالیات، وجوه اشتراک و افتراق این دو نیز مطرح گردیده و نهایتا جایگاه برجست? زکات به عنوان یک منبع مستقل مالی در تأمین نیازهای اجتماعی نتیجه گیری شده است.
similar resources
جایگاه نظریه مسؤولیت استردادی در فقه امامیه
در فقه امامیه هدف از قواعد مسؤولیت مدنی، جبران زیان است و به همین دلیل معیار ارزیابی مسؤولیت خاطی (ضامن)، برپایه زیانِ واردشده به زیاندیده استوار گردیده است. این درحالی است که مسؤولیت متفاوتی از مسؤولیت مدنی وجود دارد که هدف از وضع آن جلوگیری از تحصیل بلاسبب مال بوده (نه جبران زیان ) و میزان انتفاع شخص مسؤول(ضامن) معیار محاسبه مسؤولیت است. وجود مصادیق متعدد با این خصیصه، سبب طرح نظریه نوینی تحت...
full textبازپژوهی نظریة تعمیم زکات از نظر امامیه
فقیهانی که به انحصار وجوب زکات در اجناس نهگانه قائل هستند برای اثبات مدعای خود به روایات، اجماع و عموم برخی از آیات استدلال کردهاند. از سوی دیگر, پیروان نظریه تعمیم نیز به روایات و دلیل عقل، استناد جستهاند که ادله آنان از سوی مخالفان مورد انکار و رد قرار گرفته است. به ویژه آن که خواسته یا ناخواسته در گرداب قیاس نیز گرفتار شدهاند. در این نوشتار علاوه بر نقد و بررسی مجدد ادله طرفین، استدلال ...
full textمصلحت و جایگاه آن در حکومت اسلامی
مصلحت نقش اساسی در تشریع احکام دارد و احکام شرعی تابع مصالح و مفاسد در متعلقشان میباشند. در بسیاری از موارد عقل به تنهایی قاصر در کشف مصالح و مفاسد است و نیاز به بیان شریعت دارد. احکام حکومتی در محدوده مصلحت سنجی حاکم، صادر میشوند و وصف دائمی بودن را ندارند. احکام حکومتی صدور و تنفیذشان منوط به مصلحت است و در موضوعِ جوازِ حکم حکومتی، مصلحت اندیشی اخذ شده است. حاکم اسلامی در چارچوب مصلحت ب...
full textنقش زکات در نظام حکومت انقلاب اسلامی
وجوب زکات آزمایشیبرای ثروتمندان و کمکی به نیازمندان است. اگر مسلمانان زکات مال خود را بپردازند، فقیر ونیازمندی در جامعه یافت نخواهد شد. نگارنده در این مقاله با بررسی روایاتی که درخصوصزکات وارد شده است، به بررسی دلیل اثبات عدم انحصار متعلقات زکات و اختیارات ولیامر در قبض و بسط موارد زکوی پرداخته و نتیجه میگیرد که منابع زکات، حتی نصاب ومقدار آن، جهت تحصیل هدفها...
full textسیر تحول نظریه حکومت در فقه امامیه
در این تحقیق محقق از طریق روش کتابخانه ای و مطالعات پدیدارشناسی موضوع را در طول فرآیند زمان پیگیری نموده و به دلیل ماهیت تاریخی - سیاسی پژوهش - آراء و اندیشه سیاسی فقها در بستر فقه سیاسی مورد مطالعه قرار گرفته است و در نتیجه آن ضمن اثبات اصالت نظریه حکومت در اسلام در تمامی ادوار تاریخی نظریه ولایت فقیه و دلایل آن- شرایط و ویژگی های حاکم اسلامی - شوون و اختیارات فقیه تداوم یافته و راهبرد عالمان ...
15 صفحه اولجایگاه زکات از دیدگاه فقه حکومتی
زکات از ارکان اسلام میباشد که در قرآن در کنار نماز قرار گرفته است و در طول تاریخ فقه، فقهای شیعه و اهلسنت بهطورمفصل درباره آن کتاب نوشتهاند. سیره پیامبر اکرمn و جانشینان آن حضرت زکات را یک امر حاکمیتی نشان میدهد که دریافت آن را با ایجاد ساختاری نظاممند انجام میدادند و آیه شریفه قرآن نیز سهمی از زکات را برای عاملان جمعآوری و رساندن زکات به موارد مصرف منظور کرده است؛ اما در تاریخ اسلام تح...
full textMy Resources
document type: thesis
مدرسه عالی شهید مطهری
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023